Wat is er nodig voor een gezond 2021 en verder?

Verschenen in Bodylife nummer 1 2021


We horen het bijna elke dag in het nieuws en in praatprogramma’s. Het gaat achteruit met onze gezondheid. Niet alleen fysiek, maar ook sociaal, emotioneel en mentaal gaat het achteruit. Niet alleen ouders hebben het zwaar, ook de jeugd gaat eronder gebukt en de ouderen horen toch al bij de zwakkere groepen, maar krijgen het de afgelopen tijd extra voor hun kiezen. Vooral mensen met een chronische aandoening, waaronder mensen met obesitas, worden extra hard getroffen en lopen het grootste risico op ernstige complicaties.


Enkele weken geleden bleek uit een onderzoek dat we afgelopen jaar gemiddeld 5,3 kilo zijn aangekomen. Kortom, meer overgewicht, meer stress, minder bewegen, minder tot geen sport, slechter eten, slechter slapen, in alle leeftijdsgroepen, het staat er niet zo mooi voor met ons Homo Sapiens. Hoe komen we hier in hemelsnaam weer bovenop?

Optelsom van ongezond!
Als we nu vanuit een gezonde situatie zouden komen, dan zou e.e.a. nog niet zo dramatisch zijn. Echter, dat is helaas niet het geval. Voordat COVID-19 de kop op stak, hadden we al te maken met 3 epidemieën, namelijk een overgewicht/obesitas epidemie (meer dan 50% van de bevolking in de westerse wereld heeft overgewicht, in sommige landen is dat al meer dan 70%), een diabetes epidemie en een inactiviteit epidemie. We zitten steeds meer/vaker en langer en volgens een Nationaal Beweegonderzoek in 2016 behaalt 87% van de Nederlandse bevolking de nieuwe WHO en Gezondheidsraad beweegrichtlijn niet. Ook op gebied van eten gaat het niet zo geweldig met ons. Meer dan 70% eet volgens de cijfers van de GGD te weinig essentiële groenten en hetzelfde geldt voor fruit. Dat is dus niet zo’n mooie optelsom. De staat van onze leefstijl, onze gezondheid voor corona en daarbij opgeteld wat die periode met ons heeft gedaan, maakt het samen een zeer zorgelijke situatie, waar we waarschijnlijk na deze coronatijd een zware tol voor gaan betalen.

Geen financiële steun voor gezondheid vanuit een lege schatkist!
Vroeg of laat komen we weer terug in een normale leefsituatie. Hoewel dat nog ver weg lijkt, zullen we daar toch maar vanuit gaan. Wat achterblijft is een ontwrichte maatschappij, waarin miljoenen bedrijven op omvallen staan, banen op de tocht staan en alles op alles wordt gezet om de economie op gang te krijgen. Dat levert een berg stress op. Praatprogramma’s staan er bol van en de overheid zal die laatste restjes uit die toch al tot op de bodem lege schatkist moeten schrappen om de boel in een versnelling te krijgen. Wat ik nu al voorspel is dat de gezondheid van het individu en het terugkomen in onze kracht, minimaal op de agenda zal staan van de overheid en dat daar dan ook uiteindelijk geen geld meer voor is, om dat te ondersteunen. Ik hoop dat ik ongelijk ga krijgen, maar het zal volgens mij brandjes blussen blijven, zoals met de GLI (Gecombineerde Leefstijl Interventie), afslank coaching, die wordt betaald vanuit debasis zorgverzekering, maar alleen voor mensen met obesitas. Curatieve zorg dus en van preventie voor volwassenen met overgewicht niks te bekennen.

Bewustwording is nummer 1!
Wat is er nodig om straks weer terug te komen in onze kracht? Wat we eerst nodig hebben is inzicht in wat nu eigenlijk de grote risicofactoren zijn. We weten al dat overgewicht en obesitas ervoor zorgen dat het risico op ernstige complicaties enorm toe laat nemen. Maar wat is het profiel van de mensen die nergens last van hebben gehad? Wat zijn de leefstijl factoren die deze mensen hebben toegepast? Corona heerst al meer dan 1 jaar, dat in beeld brengen zou niet moeilijk moeten zijn. Waarschijnlijk komen daar de leefstijl punten uit het Weerstand Optimalisatie Programma (zie www.hoedoejedat.nu, onderin het blog) en de gezonde leefstijl regels uitrollen die de gezondheidsraad, Kenniscentrum Sport en bewegen en het Voedingscentrum verkondigen. Misschien is het nu dan de tijd om de 10 of 15 meest belangrijke preventieve leefstijlmaatregelen te formuleren en daar dan een bewustwordingscampagne mee beginnen. Dat kan alleen met Postbus 51, maar dat acht ik niet erg succesvol. Daarvoor zullen partijen zich samen moeten pakken, VWS, Kenniscentrum sport en bewegen, Voedingscentrum, patiënt organisaties, brancheorganisaties, zorgsector, sportsector, allemaal samen, bewustwording op nummer 1!

Hoe staat het er nu voor?
Dat het afgelopen jaar een enorme impact heeft gehad op onze leefstijl is duidelijk, maar welke? Waar liggen de belangrijkste verbeterpunten voor mensen om weer terug te komen in hun kracht en hun gezondheid een positieve impuls te geven? Wellicht is het einde van de maatregelen, als e.e.a. achter de rug is, een goed moment om dat eens goed onder de loep te nemen. Een nationaal leefstijl onderzoek wat mensen duidelijkheid geeft over wat goed gaat en wat de gezondheid schaadt. Daarom hebben wij een vertaalslag gemaakt van de voeding- en beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad naar een leefstijlscan. Eenieder kan hier straks gratis aan deelnemen en zijn/haar eigen leefstijl checken. Daar waar er ruimte is tot verbetering kan men compacte informatie inzien en zelfs een tip programma activeren om zo elke twee dagen geprikkeld te worden op de gekozen Leefstijl switch.

Nationale Leefstijlscan in Nederland en België!
Deze leefstijlscan gaat in Nederland en België toegepast worden. Hierdoor gaat er de mogelijkheid komen de twee landen met elkaar tevergelijken. Tevens wordt er een leefstijl- en gezondheid dashboard online geplaatst, zodat eenieder live kan zien hoe de leefstijl van de deelnemers is (anoniem) en welke leefstijl switch men gemaakt heeft.

De Nationale Leefstijlscan is in voorbereiding en zal ingezet gaan worden als de lockdown is afgelopen en als we weer mogen sporten. Als bedrijf, club, sportcentrum of fysiopraktijk kan je de Nationale Leefstijlscan aanvragen voor jouw achterban. Je kan dan de resultaten van je eigen achterban vergelijken met die van de landelijke uitkomsten.

Een gezond 2021 is misschien iets te hoog gegrepen, om hier weer bovenop te komen zal wat langer duren. Laten we wel leren van deze periode om onze gezondheid op de eerste prioriteit te plaatsen, zodat die epidemieën van de overgewicht, obesitas, diabetes en inactiviteit eindelijk gekanteld worden.

Heb je als organisatie interesse in de Nationale Leefstijlscan, mail naar info@leefstijlclub.nl.

JOHN VAN HEEL
EFAA/Nieuwe Gezondheid, LifeCoach, docent leefstijlcoach opleiding en auteur van de boeken: Bewegen als medicijn, hoe doe je dat? en Voeding als medicijn, hoe doe je dat? Te bestellen op www.hoedoejedat.nu
Edities