Gebrek aan fitness literacy, belangrijke oorzaak van verloop

Verschenen in Bodylife nummer 2 2020


Health literacy, vrij vertaald ‘Gezondheidsvaardigheden’, is de mate waarin individuen in staat zijn basisgezondheidsinformatie die nodig zijn om passende gezondheidsbeslissingen te nemen, te begrijpen, te verwerken en toe te passen. Ofwel, beheers je voldoende kennis over gezond leven, om de juiste keuzes te kunnen nemen. Volgens de WHO leidt 9 op de 10 Europeanen aan een gebrek aan health literacy. Zou hetzelfde probleem zich niet voordoen in fitnessland?


Fitness literacy, vrij vertaald ‘Fitnessvaardigheden’ vertaal ik als de mate waarin individuen in staat zijn basisfitnessinformatie die nodig zijn om optimaal, veilig en effectief training en beweegbeslissingen te nemen, te begrijpen, te verwerken en toe te passen. Ofwel, beheers je voldoende kennis over fitness, om de juiste keuzes te kunnen nemen. Volgens mij leidt ook 9 op de 10 fitnessers aan een gebrek aan fitness literacy. Hoeveel van alle fitnessers denk je dat op de hoogte is van de kracht van de excentrische contractie, van de supercompensatie periode, van het belang van de balans tussen het trainen van agonisten en antagonisten en van de schijf van 3 beweegrichtlijn van de Gezondheidsrichtlijn? Hoeveel fitnessers weten van wat sarcopenie met ons lijf doet en van de gezondheidsvoordelen van bewegen, sporten en spiertraining? Weet men welke beweegactiviteit het  meest belangrijk is om af te vallen, vetten te verbruiken? Als fitnessers onderdelen van deze kennis missen, dan is dat een mede oorzaak van eventueel vroegtijdig uitval, en dus van een hoog verloop.
 
Of ik effectief train omdat ik aanwijzingen krijg van de trainer of omdat ik van de trainer inzicht heb gekregen om effectief, veilig en optimaal te trainen, dat is een groot verschil. Ik kan als trainer aangeven, ‘doe de oefening maar rustig en geconcentreerd’, dan zal de klant dat even doen en dan waarschijnlijk weer snel terugvallen in zijn/haar gewoontegedrag. Reik ik het inzicht aan dat een langzamere excentrische contractie het resultaat van de training kan verdubbelen of zelfs kan verdrievoudigen, omdat het merendeel van het resultaat bereikt wordt in het tegenhouden van de weerstand, dus als we die langzamer doen, meer resultaat, dan is de kans dat de deelnemer dit toe gaat passen, op meerdere oefeningen toe gaat passen en toe blijft passen veel groter.
 
Health literacy zorgt ervoor dat mensen, vanuit intrinsieke kennis, gezondere keuzes maken in hun leven en duurzaam gezonder gaan en blijven leven. Fitness literacy zorgt ervoor dat fitnessers, vanuit intrinsieke kennis, optimale, veilige en effectieve training, sport en beweegkeuzes maken in hun training en daarbuiten, waardoor ze duurzaam blijven fitnessen en actiever blijven leven.

De fitnesstrainer en personal trainer zijn bij uitstek de fitness literacy bronnen, waar de fitness deelnemer, in eerste instantie, de basis kennis over gezond bewegen vandaan moet krijgen, de schijf van 3 van de Gezondheidsraad. Zou het echter niet mooi zijn als de fitnesstrainer en personal trainer ook de informatiebron is voor optimaal veilig en effectief trainen. En dan niet alleen in ondersteunen en corrigeren, maar dat de trainers en PT’ers zich als educator opstellen, de leden willen leren, kennis aan willen reiken, zodat de toepassing duurzaam is. Hoe gaat dat spreekwoord ook al weer, “geef de mensen vis en ze kunnen eten, geef ze een hengel en ze blijven eten’. ‘Geef de fitnessers tips en ze trainen effectief en optimaal, geef ze kennis en inzicht en ze blijven effectief en optimaal trainen, en… langer actief en lid’. Een win-win-win, want dit is goed voor de club, voor de trainer geeft dit een interessante verdieping en voor de deelnemer, die leeft er langer en gezonder door.



John van Heel
EFAA/Nieuwe Gezondheid en auteur van het boek ‘Bewegen als medicijn, hoe doe je dat?’
j.vanheel@efaa.nl
Edities