Tijd voor een dagelijks spierritueel: corona, spiermassa verlies en revalidatie!

Miljoenen senioren zijn de afgelopen maanden van te weinig actief naar geheel inactief gegaan, met alle gevolgen van dien. Een groep huisartsen roept al op om bij een volgende uitbraak van Corona niet in een lockdown te gaan omdat de gezondheidsnadelen van een lockdown nog veel ernstiger zijn dan corona zelf. Dat heb ik van dicht bij meegemaakt.

In maart startte de lockdown en ging het verpleeghuis waar mijn vader en moeder wonen, op slot. Maar liefst 3,5 maanden bleven zij binnen en mocht niemand op bezoek. Na 2,5 maanden binnen zitten werd mijn vader (86 jaar) opgenomen met een verstopte kransslagader en toen bleek hij ook nog corona te hebben. Gelukkig een lichte vorm, maar hij moest, nadat hij gedotterd was, eerst even op de IC, daarna in quarantaine, maar liefst drie weken. Dat was bijna drie weken op bed liggen, geen kracht meer om zelfstandig uit een stoel te komen. Bij ouderen blijkt de spiermassa met wel 800 gram per dag af te nemen als ze op de IC liggen. Na tien dagen kan de spiermassa van de benen met 18% zijn afgenomen, zo blijkt uit onderzoek. Gewoon in het ziekenhuis liggen kost blijkbaar een spierafname 200 gram per dag, terwijl dat normaal, zonder ziekte, 200 gram per jaar is (sarcopenie). Naarmate je ouder wordt, bouw je spiermassa ook nog eens steeds minder efficiënt weer op. Ouderen hebben vaak wel twee jaar nodig om op hun oude fysieke niveau terug te komen.

Na 2,5 maand binnen zitten, een paar dagen IC en drie weken quarantaine, kon mijn vader niet meer zelfstandig staan, zich niet meer aan en uitkleden, totaal afhankelijk. Toch was ik aangenaam verrast toen mijn vader in de laatste week in het ziekenhuis therapie kreeg. De therapie bestond uit vijf oefeningen. Opstaan vanuit een stoel, eerst met hulp, zitten in een stoel en benen strekken, zitten en benen optillen, armen buigen met twee flesjes en die flesjes naar boven drukken. Vijf oefeningen, drie keer per dag, drie series van vijf. Na drie tot vier dagen kon hij zelf opstaan, na vijf dagen was hij weer fit genoeg om zichzelf uit en aan te kleden en zelfstandig te lopen. De week daarna mocht hij naar huis.

Het is ongelofelijk hoe belangrijk spierversterkende training is voor volwassenen maar vooral voor ouderen en hoe snel ze er profijt van hebben, ook op hoge leeftijd. Spierversterkende training moeten we echt preventief veel meer in gaan zetten en het belang ervan moeten we veel meer benadrukken. Sarcopenie zorgt ervoor dat we 1 tot 3% spiermassa verliezen vanaf ons dertigste levensjaar en dat is helemaal te voorkomen en zelfs om te keren: we kunnen er spiermassa bij trainen.

Misschien is spiertraining, voor de zelfstandigheid en de eigen regie van ouderen, wel de meest cruciale activiteit überhaupt en moeten we eens creatief na gaan denken hoe we, zoals de tanden poetsen, een spier ritueel kunnen bedenken, die dagelijks uitgevoerd wordt door iedereen.

Mijn vader is gelukkig weer thuis bij mijn moeder, corona vrij en hij doet nog elke dag drie keer zijn oefeningen.

John van Heel
www.hoedoejedat.nu, www.efaa.nl