Fitnessondernemers en burn-out, gaat dat samen?

Het lijkt paradoxaal, maar bij een burn-out helpt bewegen. Het herstelvermogen van een individu zit in de knoop en men voelt zich vermoeid. Rusten lijkt aanbevolen, maar regelmatig en gecontroleerd bewegen helpt om sneller te herstellen en het stressmechanisme weer optimaal te laten functioneren.

Bewegen is bij een fitnessondernemer ‘part of the job’. Zou hij immuun zijn voor burn-out? Of wat zou de rol van de fitnesssector kunnen zijn om zelfstandigen daarbij te helpen? Met de steun van de FOD (Federale Overheidsdienst) Sociale Zekerheid werden enkele pilotprojecten ingediend bij de minister van Sociale Zaken Maggie De Block. Projecten om burn-out in de werksituatie tegen te gaan. Bij één van deze pilotprojecten maakt Fitness.be deel uit van het stakeholdersoverleg en worden voorstellen geformuleerd om fitnessabonnementen en/of consultaties bij een personal trainer te integreren in een gezondheidsbudget dat ter beschikking zou worden gesteld van zelfstandigen.

Bevlogenheid, een troef maar soms ook een valkuil
Zelfstandigen zijn ondernemers, doeners. Zij zijn eigen baas, kunnen vaak autonoom werken en zelf de richting bepalen waarheen ze gaan. Zij zijn erin geslaagd een eigen zaak uit te bouwen die aansluit bij hun vaardigheden en interesses. Dat verklaart de dynamiek en bevlogenheid van vele ondernemers.

Mooi toch? Maar toch opletten geblazen! De kwaliteiten die van iemand een succesvol ondernemer maken, kunnen hem of haar ook in de problemen brengen. De combinatie van een drukke agenda, veeleisende klanten, administratie, personeelsbeleid, familiale verplichtingen, enzovoort brengt vaak stress teweeg. En dat hoeft op zich niet slecht te zijn, want die stress helpt ons om veel werk te verzetten. Maar té veel stress is gevaarlijk. Dan raakt de energiebalans verstoord en werkt stress averechts. Als je niet oplet, kom je in een negatieve spiraal die je normale functioneren belet. Dan loert burnout om de hoek.

De werkbaarheidsmonitor van de Sociaal Economische Raad van Vlaanderen (SERV) uit 2016 gaf al aan dat maar liefst 42,8 % van de zelfstandigen de werkdruk problematisch vond en dat voor 26,6 % het werk emotioneel belastend was.

Een specifieke aanpak gericht op zelfstandigen: De Veerkrachtige Zelfstandige
Stress en burn-out zijn de voorbije jaren uitgegroeid tot de tweede meest voorkomende oorzaken van arbeidsongeschiktheid, ook bij zelfstandigen. Om burn-out in de werksituatie tegen te gaan, konden organisaties uit verschillende sectoren een pilotproject indienen bij minister van Sociale Zaken Maggie De Block.

Eén van deze pilotprojecten richt zich exclusief op zelfstandigen. Dat is het project ‘De Veerkrachtige Zelfstandige’, een initiatief van zelfstandigenorganisatie UNIZO, opleidingsinstelling Integraal en sociale dienstengroep Liantis.

Met dit project willen deze organisaties zoveel mogelijk zelfstandige ondernemers ondersteunen en versterken om stress en burn-out te voorkomen en te bestrijden. Concreet focust het project onder meer op een brede sensibiliseringscampagne, specifieke tools, opleidingen, infosessies en individuele begeleidingen. Dit alles op maat van de zelfstandige ondernemer en onderbouwd door recent wetenschappelijk onderzoek. Met dit pilotproject willen de drie betrokken partijen ook het beleid ondersteunen. Het project biedt immers de kans om een traject uit te dokteren dat past binnen het door UNIZO voorgestelde “gezondheidsbudget” dat ter beschikking zou worden gesteld aan de zelfstandige om gedurende de loopbaan investeringen te kunnen doen inzake preventie en re-integratie in geval van arbeidsongeschiktheid. Daarnaast wil het project ook ingaan op praktische problemen waar zelfstandigen mee kunnen worden geconfronteerd als ze te maken krijgen met (dreigende) burn-out.

Fitness.be maakt deel uit van het stakeholdersoverleg binnen dit project. Wanneer wij aan gezondheid denken, denken we vooral aan voeding & beweging. Meer dan voldoende onderzoek toont het effect van op lichaam en geest van regelmatige bewegen zoals aangeboden in de meeste fitnessclubs. We zijn nu al meer dan de grootste speler in het ‘sport voor allen’ beleid. Op een laagdrempelige, toegankelijke manier bereiken we iedere leeftijdscategorie, zonder negatieve effecten van competitiviteit of prestatiedrang. Naast de besparing welke regelmatig bewegen heeft op gezondheidszorg, is dit meer dan één reden om te lobbyen zodat fitnessabonnementen en/of consultaties bij een personal trainer worden geïntegreerd in het voorgestelde gezondheidsbudget. Hopelijk zal men, zeker in een project gericht naar zelfstandige ondernemers, rekening houden met het aanbod van collega-ondernemers uit onze sector waarbij een helend, herstellend aanbod tegen burn-out deel uitmaakt van hun core business.

Ook fitnessondernemers zijn niet immuun
Oké, bewegen is een kerntaak van fitnessondernemers, maar dit betekent niet dat ze immuun zijn voor burn-out. Ook zij hebben overvolle agenda’s, talrijke verplichtingen en oncontroleerbare externe factoren welke hun meer stress bezorgen dan hun lief is.

In het kader van dit project zullen we daarom ook korte workshops inplannen waarbij een specialist de problematiek voor onze doelgroep zal toelichten. Een eerste keer op het nieuwjaarsevent van Fitness.be op 7 februari 2020.

Zelfstandige ondernemers die meer informatie over het project, over de infosessies of de individuele begeleidingen wensen kunnen contact opnemen met de projectverantwoordelijke: karel.vandeneynde@liantis.be

Ook in de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad staat dat de behandeling van burn-out meestal bestaat uit stoppen met werken. Hoelang dit duurt, hangt af van de gezondheidstoestand van de werkende. Wanneer dit wordt opgedragen aan een werknemer op doktersvoorschrift lijkt dit aanvaardbaar, maar wat met een zelfstandige ondernemer. Stoppen met werken is funest voor de zaak en het noodzakelijke inkomen. Een fitnessondernemer kan zijn zaak zomaar niet loslaten. Oplossingen moeten gezocht worden op de werkvloer. Absoluut niet evident. Een normaal zorgtraject omvat drie fasen. De crisis, de fase waarin oplossingen worden geïdentificeerd en de fase van de toepassing van de oplossingen. Bij behandeling streeft men naar professionele re-integratie, maar wat als je het professionele noodgedwongen niet kan loslaten. Bij veel zelfstandigen kan er geen sprake zijn van werkonderbreking, laat staan werkhervatting. Dit vraagt een bijzondere benadering waarvan we hopen dat dit pilootproject een voorstel tot aanpak of oplossing kan bieden en waar hopelijk ons fitnessaanbod deel van kan uitmaken. Wij kijken er in ieder geval naar uit.

Hou je fit,

ERIC VANDENABEELE
itness.be - eric@fitness.be