6 jaar geleden

U wil naar de fitness? Dat is dan € 5,00 per maand aan de overheid

Eric Vandenabeele
Directeur Fitness.be
6 jaar geleden
Men noemt ons de ‘commerciële’ sector

Belastingen innen is van alle tijden. In de Middeleeuwen klopten koningen en keizers aan bij de graafschappen, die het op hun beurt bij inwoners gingen halen om hun schatkisten te spijzen. Om zeker te zijn van hun inkomsten werden accijnzen vooral geïnd op levensmiddelen waarvan men niet zonder kon. Daar zat nog een zekere logica in.


Onze gezagsdragers verhogen bijna jaarlijkse de taksen op producten welke ongezond zijn voor het individu en voor het milieu. Zogezegd om ontrading na te streven. Mocht gezondheid primeren boven inkomsten dan zou men deze producten gewoon verbieden. Of zijn de taksen op arbeid misschien zo hoog om arbeid te ontraden? Op zijn minst zou men de taksen op gezondheid bevorderende middelen moeten verminderen of afschaffen. En toch moet in Vlaanderen iedere fitnessbeoefenaar gemiddeld € 4,86 per maand aan btw betalen aan de overheid om ‘te mogen fitnessen’… en sport is vrijgesteld.

Het gemiddelde abonnementsgeld per maand bij een fitnessclub bedraagt in België volgens het European Report 2018 (Deloitte / EuropeActive): € 36,00 inclusief btw. BTW op een lidmaatschap ligt dankzij de politieke (on)logica, waarbij fitness zonder begeleiding het laagste tarief krijgt en fitness met begeleiding het hoogste, tussen de 6 en 21 procent. Gemiddeld betaalt iedere fitnessbeoefenaar dus maandelijks € 4,86 belasting om te ‘mogen’ fitnessen. 500.000 Vlaamse fitnessbeoefenaars spijzen de staatskas dus maandelijks met 2.430.000 euro of 29.160.000 euro per jaar.

Met meer dan 500.000 beoefenaars geeft de fitnesssector in Vlaanderen de grootste invulling aan het ‘sport voor allen’ beleid. Allemaal met privaat initiatief en met private middelen. De nadruk ligt op behoud en verbetering van de gezondheid, zonder prestatiedrang, zonder medailles. Deelnemen is effectief belangrijker dan winnen. Daarenboven zijn fitnessbeoefenaars door hun regelmatige beweegattitude gezonder en kosten ze minder aan volksgezondheid. De economische return welke hoger ligt dan het gebruik van medicatie voor bestrijding van aandoeningen gerelateerd aan verkeerd leef- en beweeggedrag is wetenschappelijk bewezen. Fitnessbeoefenaars besparen voor de overheid en toch moet de sector, moeten de beoefenaars, betalen… waar anderen gesubsidieerd worden.

Men subsidieert nochtans graag en veel
Subsidies zijn een veelgebruikt beleidsinstrument van de Vlaamse overheid. Op haar website zegt ze: “dat ze via financiële prikkels probeert het gedrag van burgers, bedrijven of organisaties te sturen. Waarbij de doelstelling meestal het ondersteunen is van een bepaald wenselijk gedrag dat zonder financiële ondersteuning niet automatisch tot uiting komt.”

Op de website van VLAIO, het Vlaamse Agentschap voor Innoveren en Ondernemen, vindt men een uitgebreid overzicht van alle mogelijke steunmaatregelen voor starters, investeringen, werkkapitaal, innovatie, tewerkstelling, opleiding, duurzaam ondernemen en internationaal ondernemen. Een alfabetische lijst steunmaatregelen van tien bladzijden lang spreekt boekdelen. Sinterklaas en de Kerstman kunnen er iets van leren.

Wanneer we kijken naar de begrotingscijfers 2018 dan gaat er 154 miljoen euro naar Sport, bijna allemaal dotaties. Vlaanderen investeert in sport. De verschillende subsidiestromen gaan richting structurele subsidies, projectsubsidies, sportevenementen en infrastructuur. Het overgrote deel van deze koek gaat naar competitie- en elitesport of daaraan gerelateerde uitgaven. 8,2 miljoen (5 procent) staat geboekt als dotatie ‘sport voor allen’, maar zelfs daarvoor is 2,5 miljoen voorzien voor de ondersteuning van het WK wielrennen (sport voor allen?).

Binnen het budget is 29,7 miljoen euro voorzien voor de subsidiëring van de georganiseerde sportsector. Los van de dotatie topsport (16,5 miljoen) wordt deze pot verdeeld over 40 unisportfederaties en 7 multisportfederaties. In 2016 waren de gymnastiek en tennisfederatie grote slokkoppen met elk meer dan 1,5 miljoen subsidie. Zelfs paardensport kreeg meer dan een miljoen en de grootste uitschieter was de voetbalfederatie Vlaanderen, met meer dan 2 miljoen subsidie. Een federatie die tien jaar geleden nog niet bestond. Met geld als lokmiddel werd de toenmalige nationale voetbalbond overgehaald om een Nederlandstalige en Franstalige vleugel op te richten. En dat werkt, en kost, dus nog steeds. Ook kleinere federaties met amper 1500 leden (sneeuwsport, handboog, oriënteringssporten, roeien, schermen) krijgen jaarlijks tussen de 200.000 en 600.000 euro decretale subsidie. 

Tot 2016 subsidieerde men nog een fitnessfederatie met 200.000 euro op basis van verschillende basisopdrachten inclusief aerobic- en fitnesscompetities. Vanaf 2017 besliste men echter dat er in het kader van het decreet op ondersteuning van de Vlaamse georganiseerde sportsector geen plaats meer was voor een fitnessfederatie. Om de fitnesssector niet helemaal in de kou te laten, besliste de minister om toch een organisatie te subsidiëren voor beleidsondersteuning en praktijkontwikkeling in het kader van gezond en ethisch sporten in de fitnesssector. 150.000 euro per jaar met veel planlast, controle en betutteling. Deze organisatie mocht geen leden aansluiten (500 clubs en meer dan 500.000 beoefenaars mocht waarschijnlijk niet zwart op wit staan) en geen promotie maken voor de sector. Wat op zich onbegrijpelijk is, aangezien de subsidie kadert in het decreet ‘gezond en ethisch sporten’ waarover het in onze sector hoofdzakelijk gaat.

Bij de laatste begrotingscontrole bleek ineens dat de Vlaamse regering met een overschot zat van 100 miljoen euro. Een goede huisvader zou dit misschien bewaren voor mindere periodes, maar neen. In oktober komen er gemeenteraadsverkiezingen aan en in 2019 de Vlaamse verkiezingen. Liever wat extra geld uitdelen. Van dit overschot werd onder andere 2,5 miljoen euro vrijgemaakt om sport net na de schooluren te stimuleren voor leerlingen van de eerste en tweede graad (12 tot 14 jaar). Niet echt vernieuwend. Er gaat sowieso al jaarlijks meer dan 1 miljoen naar ondersteuning van de brede school met sportaanbod en 1,5 miljoen naar schoolsport. De focus zou liggen op sporten welke niet direct in competitie gaan met de ‘grote sportfederaties’ zoals rugby, frisbee, kickboksen en headis. Dit laatste is een soort tafeltennis al koppend zoals in voetbal. Wij dachten op zijn minst dat men ‘out-of-the-box’ zou denken en zich richten op beweegarme jongeren die zich niet aangesproken voelen tot competitieve sport. Alsof jongeren met chronische sportmoeheid zich ineens wel met enthousiasme zouden smijten op kickboks, rugby en andere technische disciplines. Wie mag er intekenen op deze nieuwe subsidies? Alle Vlaamse en Brusselse gemeenten en steden. Zouden de aankomende gemeenteraadsverkiezingen hier iets mee te maken hebben?

Welzijn en gezondheid spelen weinig rol
Wanneer we deze geldstromen spiegelen aan de eigen doelstelling van de Vlaamse overheid, namelijk het sturen van het gedrag van de burgers en het wenselijk gedrag ondersteunen dat zonder financiële ondersteuning niet automatisch tot uiting komt, dan moeten we wel concluderen dat de Vlaamse overheid veronderstelt dat wij allen - en jongeren in het bijzonder - moeten worden gestuurd naar competitiesport en véél minder naar sport voor allen.

Dan moeten we concluderen dat alles in functie van prestatie en medailles, wenselijk gedrag is dat zonder tussenkomst van de overheid niet automatisch tot uiting zou komen? Daar denken we toch anders over.

Gevaar van afhankelijkheid
Op basis van het belang van onze sector en het aantal beoefenaars dat we bereiken, zouden we kunnen aandringen op subsidies. Daar kleeft echter een gevaar aan vast. Afhankelijkheid, controle en administratieve overlast. De vraag is of we dit willen en of onze sector daar beter van zou worden. We doen het momenteel heel goed, zonder enige vorm van ondersteuning. Misschien is het beter om in plaats van structurele ondersteuning, zoals in de sport, projectmatige ondersteuning te zoeken. Zowel bij lokale als regionale overheden en private partners.

We moeten wel kunnen bereiken dat alle gezondheid-, sociale- en economische voordelen welke onze sector biedt, beloond worden. Streven naar lastenverlaging en erkenning als partner in preventieve gezondheidszorg moet ons doel zijn. Uiteraard gekoppeld aan kwaliteit van onze kant.

Afschaffen die belasting
Wij mogen toch denken dat een sector die er in slaagt om Vlamingen massaal meer en verantwoord te laten bewegen, erkend en beloond mag worden. Toch spreken de feiten ons tegen. De fitnesssector bereikt momenteel meer dan 500.000 beoefenaars in Vlaanderen. De grootste sportfederaties in Vlaanderen bereiken er een stuk minder. Voetbal 241.000, tennis 145.000, gymnastiek 111.000. Alle sportfederaties samen bereiken 1,5 miljoen sportbeoefenaars, met hier en daar enige overlap. Gezamenlijk krijgen deze sportfederaties daarvoor een jaarlijkse subsidie van meer dan 30 miljoen. En fitnessbeoefenaars?... Die betalen samen jaarlijks eenzelfde bedrag aan btw. Zou iedere klant dit beseffen?

De sportsector is met haar VZW structuren vrij van BTW. Iedere fitnessbeoefenaar moet maandelijks € 5,00 aan de overheid betalen om te mogen fitnessen. En als hij kiest voor kwaliteitsvolle begeleiding, dan mag hij nog een stuk meer afstaan (21% btw). Waar is de logica? Iedere fitnessclub zorgt voor officiële tewerkstelling en betaalt belastingen. Sportclubs… tsja.

Als werkgevers zichzelf en hun werknemers een fitnessabonnement willen aanbieden, omdat fitte medewerkers alleen maar economische en gezondheid gerelateerde voordelen bieden, moet men creatief omspringen met de omschrijving op de factuur om het als kosten te kunnen inbrengen binnen de onderneming.

Fietsvergoedingen mag men wel geven wanneer personeelsleden hun woon- en werkverplaatsingen geheel of gedeeltelijk met de fiets doen. Dat beslist en betaalt de werkgever. Niet de overheid. De overheid heeft enkel de kilometervergoeding (€ 0,23 per kilometer) vrijgesteld van belasting. Wel, als men dit kan vrijstellen van belasting, dan moet dit ook kunnen voor ieder fitnessabonnement, voor iedere investering in fitness, voor iedere beoefenaar die wekelijks komt trainen. Maak dit belastingvrij of op zijn minst aftrekbaar. Meer vragen we niet. 

Hou je fit, 
Eric

Dit artikel is een ingezonden bericht en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.

Auteur

Eric Vandenabeele

Bedrijf

Fitness.be

Laatste artikelen van dit bedrijf