Fitnessbranche blijft in 2015 stabiel

Verschenen in BodyLIFE Benelux nr10 2014
Fitnessbranche blijft in 2015 stabiel

Dit is een van de conclusies van de recente cijfers en trends van de Rabobank. Desondanks blijft de fitnessmarkt een verdringingsmarkt. De branche wordt sterk geraakt door een aantal maatschappelijke veranderingen. Zo hecht de consument minder aan bezit; hij wil flexibel blijven in zijn keuze om te sporten waar en wanneer hij dit wil. De behoefte om langlopende lidmaatschappen aan te gaan, is dus grotendeels verdwenen. Tegelijkertijd is de consument erg kritisch ten aanzien van uitgaven en dus zeer gevoelig voor de stuntprijzen van lowbudgetaanbieders. De consument is enkel nog bereid een meerprijs te betalen voor concepten met een unieke beleving of grote toegevoegde waarde.

De markt vertoont dus een sterk toegenomen aanbod van lowbudgetketens en daarnaast concepten met een meer persoonlijke benadering zoals bootcamp. Het middensegment met een standaard product met een te hoge prijs, heeft het blijvend moeilijk. Voor ondernemers blijft het een uitdaging om in te blijven spelen op steeds sneller wijzigende trends en de consument te blijven binden. Jaarlijkse verlooppercentages van 40 tot wel 50% van het klantenbestand, is zeker geen uitzondering. Deze trends, in combinatie met een verzadigde markt en dus stevige prijsconcurrentie, leiden tot een negatief sentiment voor 2015.

Professionalisering noodzakelijk

Voor de langere termijn is de prognose neutraal. Fitness blijft populair in Nederland, waardoor er nog steeds kansen zijn in deze nog relatief jonge branche. De fitnessbranche zit in een transformatieproces naar professionalisering en een divergentie van de aangeboden diensten. Nieuwe concepten zien het licht, waarbij beter wordt ingespeeld op de beleving en wensen van de klant. Er ontstaat een scheiding in de markt tussen lowbudgetketens versus premium clubs die een totaalconcept aanbieden van fitness, wellness, beauty en zorg. Het percentage clubs dat onderdeel is van een franchiseformule neemt toe om zo te profiteren van schaalgrootte, met name op het gebied van inkoop en marketing.

Vraag

Fitness is uitgegroeid tot één van de meest beoefende takken van sport onder de (volwassen) bevolking). De laatste jaren is de explosieve groei van de voorgaande decennia tot stilstand gekomen en lijkt verzadiging opgetreden. Zo'n 20% van alle Nederlanders doet aan fitness. Het gaat hierbij om ruim 3 miljoen personen. Ongeveer tweederde was lid van een fitnesscentrum, die jaarlijks ruim 200 miljoen bezoeken aan fitnesscentra brengen. Ongeveer 75% van de bezoekers komt gemiddeld minimaal een keer per week. De gemiddelde verblijfsduur in een fitnesscentra is circa 1,5 uur per bezoek. Fitness cardio en fitness kracht zijn de meest beoefende activiteiten in een fitnesscentra. Belangrijkste redenen om voor een betreffend fitnesscentrum te kiezen zijn afstand, kwaliteit voorzieningen en prijs.

Verzorgingsgebied

Het verzorgingsgebied is gemiddeld 18 kilometer rondom het centrum. Gemiddeld woont de fitnessklant niet verder dan vier kilometer van het centrum en bijna de helft woont binnen een straal van twee kilometer. De gemiddelde leeftijd van de deelnemer aan fitness ligt rond de dertig jaar. Er is wel een verschuiving van de leeftijd waarneembaar, omdat meer ouderen gaan fitnessen met ziektepreventie als reden.

Seizoenpatroon

Er is sprake van een seizoenpatroon in de vraag. Topmaanden zijn de maanden oktober tot en met april, met als belangrijke maand januari, omdat veel mensen een goed voornemen hebben om het nieuwe jaar gezond en sportief te beginnen. Sommige centra verliezen in de zomermaanden wel 50% van hun leden, waar anderen maar 10% verliezen. Een jaarabonnementensysteem kan de betrokkenheid van de leden bevorderen. Het recht om één of twee maanden rustend lid te zijn voor een minimale contributie stimuleert het blijvend lidmaatschap.

Drie groepen gebruikers

In het algemeen is de markt voor fitness onder te verdelen naar drie groepen gebruikers: particulieren, bedrijven en de medische sector. Particulieren komen vooral voor het plezier of de gezondheid. De bedrijvensector toont een toenemende belangstelling, maar de uitvoering hiervan is nog beperkt. De medische sector gebruikt fitnesscentra voor het behandelen en/of begeleiden van onder meer blessures. Ook kunnen fitnesscentra een rol spelen bij ziektepreventie en bestrijding van overgewicht.

Aanbod

Fitness is de meest beoefende sport van ons land. Fitnesscentra hebben zich verder ontwikkeld. Zo is een deel van de ondernemingen uitgegroeid tot multifunctionele bewegingscentra waar ook andere sporten beoefend kunnen worden. Daarnaast zijn er lowbudgetbedrijven en centra die zich op specifieke doelgroepen richten en nieuwe concepten zoals bijvoorbeeld 24-uurs centra. Ook wordt fitness aangeboden in hotels, scholen, bedrijven en bij fysiotherapiepraktijken. Er zijn ruim 1.600 fitnesscentra in ons land. Daarnaast zijn er ook bedrijven die zich alleen bezighouden met vecht- en krachtsporten. Een fitnesscentrum heeft gemiddeld 1.600 leden (vaste abonnementhouders). Er zijn kleine centra met 200 leden terwijl grote centra meer dan 5.000 leden kunnen hebben. Tweederde van de fitnesscentra wordt nog zelfstandig gerund. De ondernemer is in de meeste gevallen geen instructeur meer.

Variatie in het aanbod

Het aanbod van fitnesscentra is zeer divers en loopt uiteen van het traditionele krachthonk tot en met leisurecenters die naast fitnessruimten vaak meerdere tennis- en squashbanen hebben. Ook is er onderscheid tussen prijsvechters en luxeleveranciers. Variatie in gebruiksmogelijkheden verlengt de gemiddelde lidmaatschapsduur. Healthclubs zijn doorgaans kleiner dan centra die zich vooral op de leisure markt toeleggen. De programma's van healthclubs richten zich op het verbeteren van fitheid en gezondheid. De medewerkers hebben kennis van zaken, zo zijn er vaak fysiotherapeuten en sportartsen in dienst. Verder zijn er ook veel specialisaties te constateren. Zo zijn er centra die zich voornamelijk richten op: leisure fitness, fysiofitness (accent op medische begeleiding), interne bedrijfsfitness, krachtsporten of vrouwen. Opkomst van bijzondere fitnesscentra zoals Anytime Fitness (waar je 24 uur per dag en 7 dagen in de week terecht kunt) en Train More (hoe vaker je komt hoe goedkoper het wordt). Met een abonnement van SportPartout kunnen consumenten fitnessen door heel Nederland, zonder vast te zitten aan een specifieke sportcentrum, -keten of abonnement. Met het abonnement kan iedereen fitnessen bij meer dan 155 aangesloten sportcentra.

Omzet

Gemiddelde en totale omzet

De gemiddelde omzet van een fitnesscentrum is ruim 400.000 euro. Door schaalvergroting in de branche loopt dit gemiddelde echter op. De totale omzet van de branche wordt geschat op circa 1 miljard euro.

Omzet uit horeca

Naast de contributiegelden heeft een fitnesscentrum ook andere inkomstenbronnen, zoals horecaopbrengsten. Deze bedragen 5-15% van de totaalomzet. De omzet horeca wordt voor een fitnesscentra steeds interessanter, maar is vaak moeilijk rendabel te maken. Een clublid komt niet meer alleen functioneel, maar wil ook gezelligheid en beleving. Een goede horecavoorziening kan daaraan bijdragen

Trends

- Toenemende vraag naar persoonlijke begeleiding en Small Group training;

- Flexibele abonnementen en contracten;

- Toenemende behoefte aan een gezonde levensstijl;

- Outdoor fitness;

- Meer aandacht voor duurzaamheid in het bedrijfsleven, waaronder het aanbieden van bedrijfsfitness voor medewerkers;

- Segmentatie en specialisatie;

- Ketenvorming;

- Integratie fitness en wellness.

Kansen en bedreigingen

- Toenemende vraag naar lowbudgetformules;

- Aanbieden totaalconcept van fitness en wellness; aansluiten bij eerstelijns zorg, aanbieden yoga, meditatie, mindfulness en dieet- en lifestyle adviezen;

- Persoonlijke aandacht in de vorm van personal training maar ook 24/7 coaching via mobiele applicaties.

Bedreigingen

Op steeds meer plaatsen is sprake van een verdringingsmarkt en diverse fitnessbedrijven zitten in zware problemen. Desondanks is sprake van uitbreiding en van nieuwe spelers in de markt. Het verloop bij de meeste fitnesscentra is hoog. Er is nog steeds te weinig aandacht voor ledenbehoud, marketing en een duidelijke positionering. Dalende lidmaatschapsprijzen maken dat Premium clubs meer waarde moeten creëren om onderscheidend te blijven.

Opkomende macht van (lowbudget) ketens.

Edities