- Van bankzitter tot topper!

Verschenen in BodyLIFE Benelux nr8 2013

I body•LIFE 8I2013

We zijn al bekend met het fenomeen overgewicht en artrose. Hierbij kan fitness een zeer positieve rol spelen. Er zit echter wel een verschil tussen de twee. Bij overgewicht maakt het in principe niet zoveel uit wat iemand doet om ten eerste energie te verbranden en ten tweede spierweefsel in stand te houden of uit te breiden. Als maar aan de voorwaarde wordt voldaan dat er op de goede manier getraind wordt. Sterker nog, vaak is het voor iemand met overgewicht van belang zoveel mogelijk verschillende dingen te doen, zodat het lichaam 6 dagen per week aangezet wordt tot energieverbranding en correcte spieropbouw en het lichaam niet iedere keer op dezelfde manier belast wordt.

Verantwoorde fitness

Bij artrose ligt het verhaal iets anders; hierbij is het kraakbeen in de gewrichten aangetast door teveel belasting op het kraakbeen of een gedeelte daarvan. Hiervoor is niet alle beweging geschikt en daarmee komt verantwoorde fitness met zijn gecontroleerde bewegingen en krachttraining bij uitstek naar voren als trainingsvorm. Dit is al te zien aan alle artrose-groepjes die zich in de laatste jaren gevormd hebben.

Hier wil ik echter nog een stapje verder gaan en de vraag stellen: Is een hernia op te heffen door training?

Daarvoor eerst wat basiskennis. Als mensen een ‘hernia’ hebben spreekt men meestal over de HNP (Hernia Nuclei Pulposi). Letterlijk betekent dat openscheuring waardoor de kern van de tussenwervelschijf uit kan puilen. Kern? Tussenwervelschijf? Scheuring? Tussen elke 2 wervels in onze wervelkolom zit een stootkussentje, genaamd tussenwervelschijf of discus. De naam stootkussen zegt het al, de voornaamste functie is het opvangen van schokken die ontstaan wanneer via de grond en benen, krachten door het lichaam omhoog gestuurd worden. Daarnaast zorgt dit stootkussentje, in belangrijke mate, dat beweging in de wervelkolom mogelijk is enerzijds door te kunnen vervormen en anderzijds met hun hoogte stabiliteit te geven aan de gewrichten in de wervelkolom.

Ringen

De tussenwervelschijf of discus bestaat hierom uit een aantal fibreuze (draderige) ringen, 18-24 om precies te zijn, die een zachte kern (nucleus) hebben met de consistentie van vanillepudding. Door deze opbouw kunnen de tussenwervelschijven druk opvangen, vervormen en hoogte geven. Ze vormen dus een zeer belangrijk onderdeel van het houding- en bewegingssysteem. Om te kunnen functioneren heeft de tussenwervelschijf, net als ieder ander levend weefsel, voeding nodig. Dit doen de meeste andere structuren d.m.v. doorbloeding, maar bij de tussenwervelschijf speelt druk, ofwel het opheffen hiervan, een belangrijke rol.

Aanzuigende werking

Wanneer wij overdag in de zwaartekracht functioneren zal de tussenwervelschijf als gevolg van die verticale druk geleidelijk aan wat vocht verliezen naar de omgeving. ’s Nachts wanneer wij liggen, zal deze druk verminderen en heeft de tussenwervelschijf daarmee een aanzuigende werking op vocht uit de omgeving. Dit is niet alleen vocht, hier zitten ook voedingsstoffen in om de tussenwervelschijf sterk en veerkrachtig te houden. Wij merken dat doordat we ’s-ochtends en ’s-avonds onze achteruitkijkspiegel moeten aanpassen, omdat we langer of korter zijn in de romp. Resumerend kunnen we zeggen dat drukverschillen van belang zijn voor herstel en voeding van de tussenwervelschijf.

Wat is nu het fenomeen HNP?

Bij een HNP gaat er aan de hand van veelzijdige druk of teveel statische druk een te grote vervorming ontstaan van de tussenwervelschijf. Als gevolg van deze te grote vervorming kunnen scheurtjes ontstaan in de draderige (fibreuze) ringen. Deze scheurtjes geven een soms tijdelijke rugpijn en soms ook niet. Wel hebben ze tot gevolg dat het mechanisme van de schokdemper verandert. De kern is namelijk niet zo mooi meer begrensd door de ringen. Het gevolg hiervan is dat bij belasting (statisch of eenzijdig) de tussenwervelschijf niet zo mooi meer vervormt, maar gaat veranderen van vorm. Met andere woorden de vorm springt met meer druk terug, maar er ontstaat een uitstulping. En het ontstaan van deze uitstulping kan tot een heleboel pijn lijden. Het ontstaan van die uitstulping zelf is eigenlijk helemaal geen probleem. Alleen de uitstulping zelf zorgt niet voor de pijn. Wat dan wel? Zo’n uitstulping geeft alleen pijn als het in zijn omgeving een reactie veroorzaakt.

Volgend deel meer over welke reactie dit veroorzaakt en hoe training daarbij een rol kan spelen.

Kan training een hernia opheffen? Deel 1

Fitness staat bij de gemiddelde Nederlander nog steeds op het netvlies als lekker bewegen – het hoofd leeg maken – sporten. Voor een kleine, maar wel steeds groter wordende groep is fitness echter bittere noodzaak. Noodzakelijk soms om klachten te voorkomen, bitter noodzakelijk soms om klachten onder controle te krijgen.

training I health

Lilian Rijfkogel, LPT; C.E.A.S. Artros Healthfocusâ„¢, HQ: Almenseweg 3; 7231PG Warnsveld, Facility location: Heliumstraat 9; 7463PL Rijssen,

T: 06-53614366, E: lilian@artros.nl

body•LIFE 8I2013 I

Edities