Focus op voeding als medicijn voor de fitness trainer!

Verschenen in Bodylife nummer 6 2020


De fitnessbranche is primair natuurlijk de branche waar je aan je conditie en spieren kunt werken. Daarmee bieden we mensen twee van de drie beweegvormen die de Gezondheidsraad adviseert. Veel sportcentra passen voeding in hun analyse en advies aan leden ook de derde beweegvorm toe: recreatief bewegen (minimaal 150 minuten per week. Daardoor dienen sportcentra eigenlijk als spreekbuis voor de Gezondheidsraad en Kenniscentrum Sport en Bewegen.


Hoe meer mensen lid zijn van sportcentra en hoe beter de fitnessbranche in staat is om mensen ook wekelijks twee tot drie keer per week actief te houden, des te beter gaat het met de gezondheid van Nederland. Dit vergt beslist aandacht voor retentie, maar toch hebben we drie miljoen Nederlanders kunnen overtuigen van de kracht van fitness, op naar vijf miljoen.

Voedingsbegeleiding binnen de branche momenteel met name curatief ingezet!
We zijn dan wel de beweegexperts, toch krijgen fitnesstrainers en personal trainers vaak vragen over andere leefstijl aspecten. Voeding is de meest genoemde. Logisch, als iemand meer gaat bewegen en sporten, dan heeft de persoon interesse voor gezonder leven en het eerste wat dan bij je opkomt is bewegen en voeding. Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking heeft overgewicht, dus we mogen ervan uit gaan dat dat ook voor 50% van de leden van sportcentra geld. Deze mensen willen vaak afvallen en komen met vragen over voeding. Dat geld ook voor mensen die het optimale willen halen uit hun training, maar ook meer mensen met bijvoorbeeld diabetes sporten bij sportcentra.

Voedingsadvies wordt al enige tijd binnen sportcentra toegepast en wel bij de sportcentra die het X-Fittt en het X-Fittt GLI programma aanbieden. Dit is het landelijke afslankprogramma en obesitas begeleiding/coach programma, waarbij het coachen op leefstijl door de zorgverzekeraar vanuit de basisverzekering vergoed wordt. Een begeleiding/coach traject van maar liefst twee jaar. Deelnemers worden gecoacht door HBO leefstijlcoaches en de beweegbegeleiding ligt bij de trainers in de clubs. Het manco aan dit programma is, het blijft nog een curatieve aanpak. Je mag namelijk pas meedoen als je een BMI hebt van 30 plus of 25 plus in combinatie met co morbiditeit. Momenteel wordt dit programma dus niet preventief ingezet, wat natuurlijk erg jammer is, want daar is de meeste winst te behalen.

Volgende stap voor de fitnessbranche!
Nu we weten en wetenschappelijk onderbouwd hebben hoe we mensen kunnen helpen naar een gezondere leefstijl, moeten we als branche dan niet een volgende stap maken? Hoe zou het zijn als wij als branche massaal, naast beweegadvies en begeleiding, ook voedingsadvies en begeleiding kunnen verzorgen. Voedingsadvies om gezonder te eten, om af te vallen, als je diabetes hebt, na hart- en vaatziekten, als je kinderen hebt, enz. Wat ik niet wil zeggen is dat alle fitnesstrainers en personal trainers of diëtist moeten worden. Dat is een vak apart, de fitnesstrainer en personal trainer kan wellicht wel diëtisten in zijn of haar persoonlijke netwerk opnemen, zodat doorverwezen kan worden, als dat nodig is. Wat de fitnesstrainer en personal trainer echter zeker wel kan doen, is bijdragen aan bewustwording van de essentiële inzichten van een gezond voedingspatroon.

Wat te communiceren?
In de afgelopen vijftig tot honderd jaar is de aandacht voor gezond leven minimaal geweest. Pas de laatste twintig tot 25 jaar zien we wetenschappelijk onderzoek opkomen, zoals vanuit de Blue Zone gebieden, waar mensen gemiddeld zeven tot tien jaar ouder worden dan wij. Maar nog belangrijker, ze hebben maar drie jaar last van chronische aandoeningen aan het eind van hun leven. Dat is bij ons gemiddeld negentien (!) jaar. De laatste twintig jaar hebben we niet alleen de kennis verzameld hoe dat ze dat in de Blue Zone gebieden voor elkaar krijgen, ook is er veel meta studie gedaan, o.a. op het gebied van voeding en gezondheid. Daardoor is aan het licht gekomen dat meer dan 70% van de Nederlandse bevolking ongezond eet. Dat heeft er onder andere voor gezorgd dat er in 2015 nieuwe voedingsrichtlijnen zijn gepubliceerd, waarin niet de voedingsstoffen zoals koolhydraten, eiwitten en vetten centraal staan, maar veel duidelijker, de voedingsmiddelen. Wat eten we teveel en te weinig? Dat zijn vijftien adviezen, waaronder een over het minderen van suiker in ons voedingspatroon. De kennisnemen van die adviezen is voor mensen meestal niet voldoende om het gedrag te veranderen. Inzicht en begrijpen over waarom het nodig om gezondere keuzes te kunnen maken, dat geeft de fitness trainer en personal trainer de handvaten om leden te helpen naar een gezondere leefstijl.

Essentiele inzichten van voeding als medicijn
Juist om die duidelijkheid te bieden op gebied van de essentiële inzichten van bewegen en voeding voor consumenten, ben ik in 2019 begonnen met het schrijven van het boek ‘Bewegen als medicijn, hoe doe je dat?’ en dit jaar ‘Voeding als medicijn, hoe doe je dat?’ In het boek over bewegen omschrijf ik de zeven essentiële inzichten, die in Jip en Janneke taal uitgelegd kan worden aan leden. Je blijft dan nog weg van advies en begeleiding, maar zorgt er wel voor dat mensen de meest recente en essentiële kennis ontvangen. In het boek over voeding onderzoek ik wat volgens de meest recente research het meest gezondheid bevorderende voedingspatroon is en daar komen de acht essentiële inzichten van voeding als medicijn uit voort. Ook deze kunnen compact en gemakkelijk voor bewustwording zorgen bij de leden, waardoor het in ieder geval mogelijk wordt gemaakt om de gezonde keuzes te maken. Veel mensen zullen dat meteen oppakken, anderen zullen er moeite mee hebben. Voor die tweede groep kan dan worden doorverwezen naar een leefstijlcoach of diëtist.

Toolbox
Naast het boek gaan we ook aan de slag met een online programma, zodat men de kennis ook zelfstandig op kan doen. Ook zijn er tools voor professionals ontwikkeld, om bijvoorbeeld gemakkelijk een voedingsscan uit te voeren, op basis van de essentiële inzichten.

Van fitness naar leefstijl!
De fitnessbranche ontwikkeld zich langzaam van fitness naar een leefstijl- en preventiebranche en dat is hard nodig in de maatschappij. De vooruitzichten voor overgewicht de komende veertig jaar zijn schrikbarend. Ik ben ervan overtuigd dat de fitnessbranche een belangrijke bijdrage kan leveren om het tij te keren.
Edities