Komkommertijd en dus (al)weer een wonderpil waardoor je afvalt..

De effecten van de sportschool in pilvorm: Het klinkt te mooi om waar te zijn (maar misschien kan het!)

Een recent ontdekt molecuul dat vrijkomt als we sporten, kan er mogelijk voor zorgen dat we minder eten en dus ook minder dik worden. Zo schrijft Caroline Kraaijvanger van Scientas.
Dat schrijven onderzoekers in het blad Nature. Hun onderzoeksartikel handelt over Lac-Phe, een recent door Nederlandse onderzoekers ontdekt molecuul. “We deden onderzoek naar eiwitten die moleculen uit onze cellen pompen,” zo vertelt onderzoeker Robert Jansen over de ontdekking van het molecuul dat voluit N-lactoyl-phenylalanine wordt genoemd. “Het was fundamenteel onderzoek dat we deden in de onderzoeksgroep van Piet Borst in het Nederlands Kanker Instituut. Het had niets te maken met obesitas.”

Beweging
Maar tijdens vervolgonderzoek, onder leiding van wetenschappers van de Universiteit van Stanford, heeft de ontdekking nu een verrassende wending genomen. “Nu lijkt het erop dat het molecuul mogelijk bijdraagt aan de positieve effecten van beweging op het lichaam,” aldus Jansen. Heel concreet wijzen experimenten met muizen erop dat Lac-Phe kan helpen voorkomen dat muizen veel eten en dik worden.

Het nieuwe onderzoek
“Wij wilden achterhalen hoe lichaamsbeweging op het moleculaire niveau werkt, om zo meer grip te krijgen op de voordelen ervan,” legt onderzoeker Jonathan Long, verbonden aan de Universiteit van Stanford uit. Long en collega’s bogen zich daarbij over het bloedplasma van muizen die kort daarvoor flink gesport hadden op een tredmolen. Eén van de grootste veranderingen die na de lichaamsbeweging in het bloedplasma werd aangetroffen, betrof het door Jansen en collega’s ontdekte Lac-Phe. Dit molecuul bleek door de lichaamsbeweging flink toe te nemen. “Wanneer je sport, wordt er melkzuur aangemaakt in je spieren,” zo legt Long in gesprek met Scientias.nl uit. “Dit melkzuur wordt dan door immuuncellen in je lichaam omgezet in Lac-Phe.”

Eetlust en gewicht
Experimenten met muizen gaven vervolgens meer inzicht in het gezondheidseffect van dit molecuul. De wetenschappers dienden obese muizen die op een vetrijk dieet stonden dagelijks een hoge dosis Lac-Phe toe. De muizen bleven daarop evenveel bewegen, maar gingen aanzienlijk minder eten en waren na tien dagen 7 procent lichter. De onderzoekers bestudeerden ook een tweede groep muizen, die eveneens een vetrijk dieet kenden, maar door een genetische mutatie minder Lac-Phe aanmaakten wanneer ze bewogen. Deze muizen bleken inderdaad veel minder baat te hebben bij dagelijks beweging; ze verloren minder gewicht dan een controlegroep die evenveel bewoog, maar door die lichaamsbeweging wél normale hoeveelheden Lac-Phe aanmaakte.

Het onderzoek wijst er dus op dat Lac-Phe – een molecuul dat van nature vrijkomt als muizen (maar ook mensen) bewegen – ervoor zorgt dat muizen minder eten en ook minder dik worden. En dat is een interessante bevinding. “Van regelmatige lichaamsbeweging is bewezen dat het bijdraagt aan gewichtsverlies, de eetlust reguleert en de stofwisseling verbetert, met name voor mensen met overgewicht en obesitas,” stelt onderzoeker Yong Xu. “Als we de mechanismen achter deze gezondheidseffecten beter begrijpen, kunnen we mensen beter helpen om hun gezondheid te verbeteren.”

Pilvorm?
En op termijn zou het misschien zelfs mogelijk zijn om die mechanismen die nu nog onlosmakelijk verbonden zijn met lichaamsbeweging, van die lichaamsbeweging los te koppelen en bijvoorbeeld in een pilletje te stoppen. Zo zou je je een pilletje voor kunnen stellen dat gevuld is met Lac-Phe, of de aanmaak van dit molecuul bevordert en er zo voor zorgt dat mensen minder eten en minder dik worden en zo ook de kans op ziekten die door overgewicht bevorderd kunnen worden – zoals hart- en vaatziekten en osteoporeose – verkleint. “Oudere of kwetsbare mensen die niet voldoende kunnen bewegen, kunnen op een dag baat hebben bij het nemen van een medicijn dat osteoporose, hartziekten en andere aandoeningen vertraagt,” stelt Long.

Veel onbeantwoorde vragen
Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn en dat is het op dit moment ook. Zo moeten we benadrukken dat de experimenten van Long en collega’s zich vooralsnog beperken tot muizen. “Wel weten we dat Lac-Phe ook wanneer mensen sporten, wordt aangemaakt,” benadrukt Long. “Wat we op dit moment echter niet weten, is of Lac-Phe ook in mensen de eetlust onderdrukt, maar dat willen we uit gaan zoeken.” Ook is in dit stadium onduidelijk hoe Lac-Phe ervoor zorgt dat muizen minder eten (en dus minder dik worden). “De eetlust wordt over het algemeen gereguleerd in het brein, dus we denken dat Lac-Phe ook in het brein werkt. Maar we weten niet precies welke hersencircuits daarbij betrokken zijn. Ook weten we niet via welke receptor Lac-Phe in het brein werkt. We proberen deze vragen momenteel te beantwoorden.”

Ten slotte moet natuurlijk worden opgemerkt dat Lac-Phe niet het enige molecuul is dat vrijkomt wanneer we bewegen. Er gebeurt – ook op moleculair niveau – nog veel meer in ons lichaam wanneer we sporten. Idealiter wil je al die processen natuurlijk begrijpen. Onderzoekers denken daar ook zo over, zo vertelt Long. “Zo is er bijvoorbeeld het Molecular Transducers of Physical Activity Consortium (MoTrPAC) dat erop gericht is om moleculaire kaarten van fysieke activiteit te maken, met als langetermijndoel om alle moleculen die door lichaamsbeweging gereguleerd worden, te begrijpen.”

Bron: Scientas
Bronmateriaal:
"The benefits of exercise in a pill? Science is closer to that goal" - Baylor College of Medicine
"Recent ontdekt molecuul blijkt mogelijke link tussen sport en minder eten" - Radboud Universiteit
Interview met Jonathan Long