De weg naar de overwinning van paralympisch sporter Jetze Plat

Met de wereldkampioenschappen triatlon en handbiken net achter de rug is het volgende grote doel voor Jetze Plat (28) de Paralympics van 2020 in Tokyo met twee gouden medailles te verlaten.

We spreken de paralympisch sporter per telefoon terwijl hij ter voorbereiding een kleine maand op hoogtestage in Zwitserland verblijft. “Dat is niet zozeer omdat wedstrijden ook op grote hoogte plaatsvinden, maar om je lichaam te prikkelen efficiënter met zuurstof om te gaan. De eerste paar dagen is het flink wennen aan minder zuurstof, maar dit is al de elfde dag en het gaat heel goed.”

Jetze werd geboren met beperkingen aan zijn benen en leerde in zijn vroege jeugd al handbiken om ook naar school te kunnen fietsen. Zijn handicap heeft hem naar eigen zeggen van weinig weerhouden. 'Mijn ouders motiveerden mij om zoveel mogelijk dingen zelf te kunnen doen. Dus in plaats van een taxi te bellen om me naar school te brengen, zochten ze een alternatief.' Dat werd gevonden in een revalidatiecentrum waar ze voor het eerst een handbike zagen. Zodoende ging Jetze op zijn vijfde al handbikend naar de basisschool twee kilometer verderop. 'Ik vind het te gemakkelijk om te zeggen ‘ik kan het niet’. Van huis uit heb ik meegekregen dat je iets altijd moet proberen. Veel dingen zijn de moeite waard om voor te vechten.”

Handbiken
Toen Jetze op zijn twaalfde zijn eerste handbikewedstrijd reed, begon het. 'Ik vond het gaaf om te doen en wilde ook steeds beter worden. Ik was toen nog jong dus nog niet zo sterk. Het menselijk lichaam is niet gemaakt om met je armen te fietsen. Toch kreeg ik er snel veel plezier in. In 2008 kon ik met een talentengroep mee naar de Paralympics in Peking en daar zag ik hoe Ernst van Dijk, een Zuid-Afrikaanse handbiker, aan het strijden was. Dat inspireerde enorm en was voor mij het absolute startpunt om aan topsport te gaan doen. Na afronding van mijn opleiding op de LIS (fijnmechanische techniek) ben ik parttime gaan werken om me meer op de sport te kunnen focussen. Vanaf 2013 kon ik stoppen met werken. Het is heel mooi dat dat kan!”



Uitstap naar triatlons
Dat hij ook triatlons ging doen, was het gevolg van een keer 'voor de lol' meedoen aan de triatlon in Aalsmeer met goede resultaten. Jetze was de enige paralympische atleet tussen de normale sporters. Toen tijdens de Spelen in Rio de Janeiro (2016) triatlon aan toegevoegd, besloot Jetze daar ook voor te gaan. “Dat was een gave uitdaging die bij mij goed werkt, want de combinatie handbiken, zwemmen en wheelen (rolstoelracen) maakt mij alleen maar sterker omdat er verschillende spiergroepen op een andere manier mee worden belast. De afwisseling bevalt mij mentaal gezien ook erg goed.' Inmiddels is Jetze paralympisch en wereldkampioen triatlon, meervoudig Wereldkampioen handbiken en houder van het parcoursrecord van de wereldberoemde Ironman op Hawaï (8h41m47s). Op zijn website zegt hij daarover: 'Nee, een aantal jaar geleden had ik nooit gedacht dat ik dit nu kon zeggen. Het bewijst dat je in het leven veel kan bereiken als je bereid bent alles te geven, plezier hebt in wat je doet en beschikt over een 'gezond' lichaam'.’

Vind je overwinning
Jetze figureert in de campagne #FindYourVictory van Matrix Fitness, de leverancier van professionele cardio- & krachtapparatuur die hem sponsort en we vragen hem wat de victory is waarnaar hij op zoek is. “Als topsporter ben je sowieso op zoek naar de overwinning. Zo goed mogelijk presteren en het beste uit jezelf halen is altijd mijn doel. Mijn specifieke doel is nu goud halen op de Spelen van Tokyo. Daarvoor moet ik sterker dan ooit worden, het optimale wedstrijdgewicht hebben, mentaal ‘rustig’ zijn en tussendoelen stellen. Die tussendoelen haal ik uit mijn wedstrijdschema. Toch is dat niet heel anders dan hoe niet-topsporters hun victory bereiken. Topsport heeft sowieso heel veel parallellen met mensen die de sport ernaast doen. Topsport is alleen extremer.”

Stel behapbare doelen
Jetze heeft ook tips voor die amateursporters om eenvoudiger hun doelen te bereiken als we hem daarnaar vragen want iedereen heeft een doel, groot of klein, waar hij om welke reden ook naar toe werkt. “Doelen stellen is altijd goed, maar maak ze behapbaar en haalbaar door ze niet op een te lange termijn te stellen. Train zo mogelijk met iemand waarmee je het goed kan vinden. Het moet iets zijn dat je heel leuk vindt om te doen, maar dat ook motiverend werkt. Veel mensen kunnen dat zelf wel bedenken, om het sporten vervolgens vol te houden werkt het goed om zich aan te sluiten bij een fitnesscentrum of sportschool.”

www.jetzeplat.nl