5 jaar geleden

John van Heel over 30 jaar EFAA Opleidingen

John van Heel
Directeur
5 jaar geleden
Er ligt een preventieve taak voor de fitnessbranche

In Nederland-Fitnessland is het EFAA Opleidingsinstituut al vanaf 1988 een bekend begrip. Achter dit instituut zit initiator John van Heel. Behalve opleidingen verzorgen voor Fitness, Personal Trainers, Leefstijlcoaches en clubeigenaren, houdt John van Heel zich bezig met ‘Nieuwe Gezondheid’. Hij adviseert daarbij zelfs onze minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hugo de Jonge. Tijd voor een persoonlijk gesprek met deze Limburgse fitnessondernemer.


Tekst: Peter Vader

Loopbaan
De loopbaan van John van Heel, 55 jaar, drie zoons en 32 jaar getrouwd met Regina, is bijzonder en kent onverwachte wendingen. Zijn lagere school periode was een beetje moeizaam proces en hij stroomde door naar de LTS. Daar koos hij de richting ‘hout’ om zich te bekwamen in het vak van timmerman. Na de LTS ging hij vervroegd naar de landmacht. Hier liet hij voor het eerst van zich spreken door als jongste soldaat ooit naar Libanon te worden uitgezonden. Na deze enerverende militaire dienstperiode keerde hij terug naar Nederland en begon hij samen met een zakenpartner een fitnessclub, Body Fit. Ze hadden elk 750 euro geïnvesteerd, maar deze stap eindigde net zo snel als het begon. Na een half jaar betaalde John de 750 euro terug aan zijn business partner, die wilde namelijk niet in de avond werken en was toen honderd procent eigenaar van de 80 vierkante meter club. Zijn interesse in de biologie intrigeerde hem en dat spoorde hem aan om presentaties te organiseren voor geïnteresseerden. In 1983 maakte John van Heel ook nog even een uitstapje door een textiel- en lingeriewinkel te bestieren, maar fitness en presentaties geven hadden toch zijn voorkeur. Zijn eerste club BodyFit kende 40 leden, waarvan de helft hilarisch genoeg afkomstig was van een groep van de Hells Angels. Het was de tijd dat aerobic zich op de markt manifesteerde en dat deed zijn instituut groeien van 40 naar 400 leden. Het was booming business! Vanaf 1985 reisde hij met Regina veel naar de Verenigde Staten om daar veel cursussen te volgen.

Gezondheid
In die dagen was afslanken het motto en dat is eigenlijk altijd zo gebleven. Het boek ‘Callanetics’ stond toen in het middelpunt van de belangstelling in de toenmalige fitnessbranche. In die periode deed John een fysiotherapie opleiding, waarin hij leerde over de stand van de rug en een workshops “Callanetics vs Calisthenics’ schreef en presenteerde. Na gedegen onderzoek via de Kamer van Koophandel creëerde John van Heel een bestand van 360 mensen die zijn workshop bezochten in 1988, het was het begin van EFAA Opleidingen (destijds AFN).

Natuurlijke gezondheid
“Ik ben van de natuurlijke gezondheid. De medische wetenschap dient ons natuurlijk, maar is ook een valkuil. We geven te vaak de verantwoordelijkheid voor onze gezondheid uit handen. De voorspelling is dat in 2040 er 62 procent van de Nederlandse bevolking op overgewicht zit. Een schrikbarend hoog percentage, ondanks de ‘Nieuwe Voedingsrichtlijn’ van 2015 en die beweegrichtlijn van 2009 van de WHO,” aldus John van Heel. In 2011 legde Van Heel de nieuwe WHO beweegnorm voor aan VWS, die stuurde hem naar TNO voor de uitwerking en uiteindelijk werd zijn verhaal pas in 2017 actief en voorgelegd aan het publiek als ‘Nieuwe Beweegrichtlijn’. Hij ging in 2013 met deze materie naar de Fitvak! en startte samen met Fit!vak en TNO een officieel protocol voor beweegbegeleiding van diabetes patiënten en mensen die aan overgewicht leden.

Fitness trainer en PT: bewaker van gezondheid
John van Heel zijn motivatie voor het overgewicht probleem kent ook een persoonlijke kant: “Mijn vader is diabetespatiënt. 60 à 70 procent van de diabetici kan genezen door te bewegen en voeding. De link tussen bewegen en gezondheid is pas in 1986 gelegd door Dokter Cooper in US. Best wel laat, want met een beetje gezond verstand kun je je dat zelf ook wel bedenken. 52 procent van de bevolking leidt aan overgewicht en 40 procent van de leden die bij een club gaan trainen doen dat omdat ze willen afvallen. John van Heel: “Daar ligt dus een preventieve taak voor de fitnesswereld. Er moet een trendbreuk worden gecreëerd. Kennis over voeding en beweging moet veel meer aanwezig zijn bij de fitness trainer en Personal Trainer. Hij weet vaak te weinig van voeding, maar bij de trainer en PTer ligt een mooie taak als bewaker van gezondheid. De trainer en de PTer moet veel meer de rol van educator invullen en de informatie over gezond leven overbrengen aan zijn clubbezoekers. Hier heeft de overheid immers geen budget voor. Iedere instructeur, trainer en personal trainer zou eigenlijk leefstijladviseur moeten worden en zijn kennis van voeding en bewegen moeten vergroten en communiceren. Daarna kan hij ook nog coach worden, waarbij hij kennis over gedragsverandering nodig heeft. De coach moet kunnen herkennen waarom mensen iets niet doen en zich de vraag stellen: wat belemmert iemand in zijn hoofd om bepaalde leefstijl aspecten niet te doen of juist te blijven doen? Voor de clubeigenaren kan dit ook een cultuuromslag betekenen. Ze zijn vaak gefocust op hun eigen product, dat mag verbreden naar adviserend leefstijlpreventie. Op termijn brengt dat rendement aan de clubbezoeker (betere gezondheid!) en aan de clubeigenaar (hogere geleverde kwaliteit en retentie!).”

Preventie voor symptoombestrijding
John van Heel vervolgt: “Nu de Gezondheidsraad twee à drie keer per week spiertraining adviseert, is het volgens mij tijd voor een ‘Spiercampagne’. Leveranciers, de brancheorganisatie, Kenniscentrum Sport, sportcentra, Personal Trainers, mogen allemaal de handen in elkaar slaan hiervoor. Bij de fitnessbranche zit de kennis over het lichaam en gedeeltelijk al over voeding, kortom leefstijl en preventie. We mogen dat, als preventieve gezondheidsbranche, wel meer uit gaan dragen.

Deze kennis zit ook nog niet bij de zorgsector. Dit heb ik bij onze vicepremier en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hugo de Jonge (CDA) in een persoonlijk gesprek voorgesteld. De Jonge schrijft op de website van de rijksoverheid: iedereen in Nederland moet de ruimte krijgen om volwaardig mee te kunnen doen aan onze samenleving. Als je een beperking hebt, mag dat geen reden zijn om langs de kant te staan. Betere zorg en ondersteuning voor jong en oud, daar ga ik mij samen met de duizenden professionals in de zorg voor inzetten.

Er moet dus ook binnen de zorg kennisoverdracht plaatsvinden over preventieve gezondheid. En we moeten af van de gewoonte dat je pillen krijgt van de dokter om af te vallen, terwijl je bij de fitnessclub kunt sporten en voedingsadvies kan krijgen en daarvan op natuurlijke wijze afvalt.

We moeten er naar toe dat de arts en het fitnesscentrum samen gaan werken om het sporten en gezonder leven te stimuleren. Dat zal de zorgkosten op den duur naar beneden brengen en de kwaliteit van leven van mensen ten goede komen. De medische wereld heeft veel kennis, is onmisbaar, maar er is preventief nog veel te winnen. “De mens is een gewoontebeestje. ‘Kennishebben-van’ is belangrijk, daar spelen wij als branche een belangrijke rol in, bewustwording dus, maar het blijven toepassen, daar lopen veel mensen in vast, daarvoor zullen we ook de slag naar gedragsverandering begeleiding moeten maken,” aldus John van Heel: “Het belangrijkste is: preventie voor symptoombestrijding!”
Auteur

John van Heel