Een nieuw hoofdstuk in de fitnessbranche
Bodylife nummer 2 2016
De fitnessbranche bestaat ruwweg 35 tot 40 jaar, als we de krachthonken in de judocentra en gym- zalen van voorheen niet meetellen. Vanaf begin jaren 80 ontstaan er commerciële sportcentra, die zich eerst bijna volledig op bodybuilding richten. Al snel, tijdens de aerobicsrage van Jane Fonda, deed halverwege de jaren 80 aerobics zijn intrede.
De eerste cardiofitnesstoestellen zagen we in 1986, maar pas begin jaren '90 stroomden de zalen vol met verschillende cardiotoestellen. De zaalsport activiteiten blijven vanaf dat moment innoveren, steps, Less Mills, Callanetics en in 1992 deed Spinning zijn intrede, maar de grote kanteling van de fitnessbranche was toch de komst van de cardio toestellen.
Voorheen was de branche niet alleen relatief klein, ook zag je met name mensen onder de 35 jaar sporten bij de sportcentra van die tijd. Door de komst van cardiofitness kreeg het sportcentrum een nieuw karakter en een nieuwe doelgroep. Niet alleen de mensen die spieren willen ontwikkelen en de jonge dames in de aerobicslessen, cardiofitness trok ook de 40-en 50-plusser aan.
Nieuw hoofdstuk
In 1998 startte Fitness First als eerste keten in Nederland, gevolgd door Health City in 2004 en Basic-Fit in 2006. Met die laatste veranderde de markt weer significant. Tot die tijd had je ‘het sportcentrum’, fitness, cardiofitness, aerobics, veelal eenpitters. Door de intrede van de low budgets, kreeg de consument een keuze tussen 40 tot 50 euro per maand of 15 tot 20 euro per maand. Het product verschilt inhoudelijk natuurlijk enorm, maar dat ziet de klant niet van buitenaf. Premium sportcentra moesten zich gaan wapenen, positioneren, de teamleden opleiden tot expert, want daar zit de belangrijkste USP van de premium centra. Velen maken die omslag te laat, velen hebben er nog steeds veel moeite mee, en prompt dient zich het nieuwe schisma van de fitnessbranche aan, een nieuw hoofdstuk!
De parallelle maatschappelijke malaise
In de tussentijd dat de fitnessbranche zich ontwikkelt, gebeurt er iets merkwaardigs in de maatschappij. Na de oorlog ontstaan fabrieken, komen de auto’s, de TV’s en later de PC’s en internet. Langzaam maar zeker werden wij een zittend volk, Nederland zit het meest van Europa, met alle gevolgen van dien, want, dat weet inmiddels iedereen, zitten is de ‘silent killer’. Parallel hieraan ontwikkelde zich een mega voedingsindustrie om al die miljoenen Nederlanders te voeden. Door de snelheid van de ontwikkeling van die industrie in combinatie met de onoplettendheid of het gebrek aan adequate kwaliteitscontroles vanuit de overheid, ontwikkelde zich een monster van een voedingspatroon. Deze twee aspecten opgeteld, inactiviteit en ziekmakende voeding, resulteerde in een epidemische groei van overgewicht, diabetes en meer dan 30 chronische aandoeningen daarbij als gevolg. Elk jaar komen er 70.000 diabetici bij en overgewicht zit al op 52% van de bevolking, met de verwachting dat dat naar een schrikbarende 85% kan groeien in 2060.
Een nieuw hoofdstuk in de fitnessbranche
De fitnessbranche is in de tussentijd gegroeid tot een landelijk netwerk van 1700 centra. Fitness 2.0 deed zijn intrede vanuit Fit!vak waardoor sportcentra samen gingen werken met verenigingen. Vanuit veel preventiecentra werd een samenwerkingsverband opgezet met gemeente, zorgsector, sportsector en onderwijs. Fitnesstrainers werden doelgroepspecialisten op gebied van overgewicht, diabetes, niet-aangeboren hersenletsel en ook de kennis over voeding nam enorm toe in de branche. De sportcentra, althans die centra die het kennisniveau een opwaardering gaven, werden de leefstijl kennisinstituten van de regio.
Koppel de malaise in de maatschappij aan de leefstijl kennis ontwikkeling van de fitnessbranche, en daar is het nieuwe hoofdstuk voor de fitnessbranche. De fitnessbranche is DE aangewezen partij, het ideale netwerk, om primaire preventie inhoud te geven. Wil men afvallen, fit blijven met diabetes, sporten onder begeleiding met NAH, dan is het leefstijl- en preventiecentrum de place to be. Maar dit is pas de start van dit hoofdstuk van de fitnessbranche. De Fitnessbranche staat aan het begin van een leefstijlrevolutie. Overheden breken er hun hoofd over, volgens specialisten gaan de westerse landen tussen 2040 en 2060 failliet op de zorgkosten. De fitnessbranche wordt de belangrijkste spil in de nieuwe gezondheidszorg.
Hoofdstuk invullen
Een eerste stap is uniformiteit in expertise op de fitnessvloer en vanuit het sportcentrum. Het recept voor primaire preventie is ons aangereikt door de WHO en de Gezondheidsraad in het Nieuwe Gezondheidmodel. Uniforme, op wetenschap gebaseerde expertise op gebied van beweging en voeding, verdiept en verbreedt onze focus van fitness naar een actieve en gezonde leefstijl en primaire preventie.
Trainers worden leefstijl- en preventie adviseurs en coaches en passen een beproefde structuur toe om de leefstijl een gezonde impuls te geven op gebied van beweging en voeding. Zoals de dokter medisch specialist is, zo wordt de trainer leefstijl- en preventie specialist. De dokter met het medische recept, de trainer met het leefstijl recept.
Kennisdossier
Een volgende stap is het gebruiken van de Fit!vak kennisdossiers om er concrete programma’s van te maken, uniforme leefstijl programma’s voor diabetes, overgewicht en de primaire doelstellingen van klanten binnen de leefstijl- en preventiecentra. Dit in de vorm van programma’s, maar ook in de vorm van cursussen, coaching, seminars, consults, enzovoort.
Inzetten op duurzame inzetbaarheid binnen bedrijven biedt kansen voor leefstijl- en preventiecentra, om meer dan 5 tot 15% van de medewerkers binnen bedrijven te bereiken en meer waarde te bieden naast bedrijfsfitness.
Samenwerken
Vanuit het leefstijl- en preventiecentrum wordt de kennis niet alleen aan de inwoners aangeboden, ook aan de zorgsector, bedrijven en onderwijs. Het sportcentrum is de regionale spil en trekker van een actieve en gezonde leefstijl. Samenwerken dus, zoals in Fitness 2.0 wordt aangereikt, of nog breder met meerdere sectoren.
De eerste regels van dit nieuwe hoofdstuk voor de fitnessbranche worden momenteel geschreven en ingevuld en we doen dan ook een oproep aan sportcentra om in te haken en het hoofdstuk verder samen uit te werken en toe te passen. Haak in als Fit!vak preventiecentrum (vraag de implementatie checklist op bij j.vanheel@efaa.nl), ontwikkel de expertise van je team. Word de specialist voor specifieke doelgroepen en het bereiken van doelstellingen en leg de schakels in de regio.
Gemakkelijk? Zeker niet! Een interessante en noodzakelijke verdieping? Zeker wel!
Kijk ook op http://fitvak.com/nieuws/215/keurmerk-fitvak-preventiecentrum.html en op www.nieuwegezondheid.nl
John van Heel
EFAA, j.vanheel@efaa.nl
06-53623485